Το δάνειο: Κριτική της Τώνιας Καράογλου στο Αθηνόραμα ***

Δοσμένοι ψυχή τε και σώματι είναι ο Δημήτρης Μυλωνάς και ο Σωτήρης Χατζάκης στις ερμηνείες του Αντόνιο και του Γκρεγκόριο αντίστοιχα, δηλαδή ως απελπισμένος υποψήφιος δανειολήπτης ο πρώτος, που δεν πληροί καμία από τις απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε να λάβει δάνειο, και ως αμείλικτος, πραγματιστής διευθυντής τράπεζας ο δεύτερος, που του ψαλιδίζει κάθε ελπίδα. Η σκηνοθεσία που υπογράφει ο ένας εκ των δύο, Δημήτρης Μυλωνάς, επικεντρωμένη στη γλαφυρή σκηνική σκιαγράφηση των δύο χαρακτήρων, διογκώνει ακόμη περισσότερο ένα κωμικό αλλά ήδη προσχηματικό έργο, που έχει εμπνευστεί από τη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση που χτύπησε τον πλανήτη στις αρχές του 21ου αιώνα. Ως αποτέλεσμα, η παράσταση πότε αβαντάρει το ίδιο το έργο, καλύπτοντας τις αδυναμίες του, και πότε σκοντάφτει πάνω τους από υπερβάλλοντα ζήλο.

Για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, ο Καταλανός συγγραφέας με την παγκόσμια απήχηση (γνωστός και στην Ελλάδα από τη «Μέθοδο Γκρόνχολμ» και το «Δάνειο») στηρίζεται σε μια πικάντικη, έξυπνη αρχική ιδέα: αφού ο λόγος του Αντόνιο ότι θα αποπληρώσει το δάνειο στο ακέραιο δεν έχει καμία αξία μέσα στον ορθολογιστικό κόσμο των αριθμών και των εγγυήσεων, δεν μπορεί παρά να προχωρήσει στον εκβιασμό. Προειδοποιεί έτσι τον τραπεζίτη ότι αν δεν υπογράψει το πολυπόθητο δάνειο, αυτός θα… πηδήξει τη γυναίκα του! Έτσι, ο Γκαλθεράν με ένα πικρόχολα κωμικό τρόπο βάζει στο στόχαστρό του την απάνθρωπη όψη του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά εντέλει δεν κατορθώνει να ξεπεράσει το επίπεδο μιας χαριτωμένης κομεντί, η οποία μάλιστα από τα μισά και ύστερα αλλάζει ρότα και λοξοκοιτάει προς το είδος της ερωτικής φάρσας.

Το έργο είναι δομημένο πάνω στους δύο χαρακτήρες, προσφέροντας μεγάλο πεδίο δράσης στους ηθοποιούς – φυλάει μάλιστα στον καθένα τον δικό του χώρο για να ξεδιπλωθεί. Και πράγματι ό,τι ξεχωρίζει στο «Δάνειο» δεν είναι οι όποιες ανατροπές ή το σασπένς, αλλά το roller coaster των διαθέσεων και των συναισθημάτων που βιώνει κάθε ήρωας, καθώς και η μεταξύ τους διάδραση. Σε αυτό τον τομέα επικεντρώνεται εξάλλου και η παράσταση, με τους δύο ηθοποιούς να δίνουν ο καθένας το δικό του στίγμα και μάλιστα σε δύο ρόλους που θα μπορούσαν να μείνουν στο επίπεδο μιας απλής σχηματοποίησης.

Όμως ο Σωτήρης Χατζάκης δεν αρκείται στην ενσάρκωση ενός ορθολογιστή διευθυντή τράπεζας που βιώνει το φόβο της απιστίας, αλλά με την ερμηνεία του αγγίζει το επίπεδο ενός υπαρξιακού δράματος, ενώ ο Δημήτρης Μυλωνάς, από την πλευρά του, κινείται με πολύ κέφι στο ρόλο ενός πανούργου Δον Ζουάν της δεκάρας. Παράλληλα, αναπτύσσεται μεταξύ τους ένα ωραίο παιχνίδι θύτη-θύματος με τους ρόλους συνεχώς να εναλλάσσονται, στοιχείο που φροντίζουν να αναδείξουν περισσότερο οι σκηνοθετικές πινελιές του Μυλωνά. Αν το εγχείρημα δεν σκόνταφτε στις εγγενείς αδυναμίες του κειμένου, το οποίο δείχνει να εξαντλεί αρκετά γρήγορα τη δυναμική του, αλλά και στην κάπως βεβιασμένη διάθεση της σκηνοθεσίας να μην αφήσει τίποτα ανεκμετάλλευτο, το αποτέλεσμα θα έφτανε πιο εύρυθμα και άμεσα στην πλατεία.

ΧΥΤΗΡΙΟ Ιερά Οδός 44, Γκάζι, 2103412313. Διάρκεια: 105΄.