Αργύρης Ξάφης: «Δεν είναι τυχαίο που έχει ανακαλυφθεί το θέατρο»
Στο Θέατρο Θησείον, ένας (ήδη διάσημος) μονόλογος σε σκηνοθεσία της Ζωής Ξανθοπούλου ακονίζει τα μακριά του νύχια. Από τις 22 Μαρτίου είναι μαθηματικά βέβαιο ότι το θεατρικό talk of the town θα δείχνει προς τα εκεί και όλοι θα μιλούν για την τόλμη του Αργύρη Ξάφη να ερμηνεύσει μόνος του πάνω στη σκηνή εφτά χαρακτήρες που διεκδικούν τη δική τους -ξεχωριστά 0 καθένας- βαθιά ανάσα.
Η καταστροφή της ομορφιάς και τα βάθη της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και επιθυμίας δείχνουν να πρωταγωνιστούν ισάξια (και επάξια) στον μονόλογο του βραβευμένου Καταλανού συγγραφέα Ζουζέπ Μαρία Μιρό, «Το πιο όμορφο σώμα που έχει βρεθεί ποτέ σε αυτό το μέρος». Παιδεραστία, ομοφοβία, ένοχα μυστικά, καταπιεσμένες ζωές, όσα δε λέγονται και οδηγούν στον αφανισμό των ηρώων, οι ζωντανοί-νεκροί βυθισμένοι στους πόθους και τα ένστικτά τους, οι εγκλωβισμένοι στον καθωσπρεπισμό και σε στερεοτυπικές κατασκευές, είναι όλα αυτά που θα διευκρινίζουν ό,τι έπεται.
Βρίσκω τον Αργύρη Ξάφη μια μέρα με βροχή, στο θέατρο που θα πραγματοποιηθεί η παράσταση. Καθόμαστε στον δεύτερο όροφο, ανάμεσα σε παλιά και νεότερα ρούχα από παραστάσεις – ήχος από την τζαμαρία της οροφής συνοδεύει εύθυμα, ειδικά αν σου αρέσει το βαθύ Λονδίνο, η ωραία μικρή βεράντα απ’ έξω βλέπει την πόλη μάλλον με κάποιο σκεπτικισμό. Αναρωτιέμαι τι θα έχει να πει αυτή, η πόλη, για το έργο του Καταλανού, που γράφτηκε μέσα στην καραντίνα και σάρωσε στα βραβεία (Βραβείο BORN 2020 και Εθνικό Βραβείο Δραματουργίας 2022). Αναρωτιέμαι πώς ο Αργύρης Ξάφης ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο. Μου απαντά: Με τη Ζωή τη Ξανθοπούλου που το σκηνοθετεί έχουμε βρεθεί σε διάφορες φάσεις και έχουμε πει πως θέλουμε να δουλέψουμε μαζί. Έτυχε, όταν πρωτοεμφανίστηκε αυτό το έργο, να βρεθεί με τη Μαρία Χατζηεμμανουήλ που είναι η πηγή του καταλανικού, ισπανόφωνου, λατινόφωνου θεάτρου και να της το δώσει για εμάς. Με το που το διάβασα, και πριν πάρει τα βραβεία, είπα αυτό είναι. Ένα από τα πιο καλογραμμένα κείμενα που έχω διαβάσει, με ένα πολύ ωραίο πρώτο επίπεδο.
Δολοφονείται ένας έφηβος, το σώμα του βρίσκεται ευνουχισμένο στη μέση ενός χωραφιού και με αφορμή αυτό το συμβάν μας συστήνει άλλους έξι ήρωες, οι οποίοι και αποκαλύπτουν όλη την βρώμα, τη δυσωδία και ό,τι υπάρχει σε μια κλειστή κοινωνία σαν κι αυτή όπου διαδραματίζεται. Υπάρχει φυσικά ένα αστυνομικό επίπεδο, καθώς αναρωτιέσαι ποιος από όλους αυτούς είναι ο δολοφόνος, αλλά είναι τόσο καλά γραμμένο που χαίρεσαι όταν φεύγεις από αυτό και ασχολείσαι με ό,τι κρύβει από κάτω. Όλη αυτή την μπόχα που είναι καλυμμένη σε μόνιμη σιωπή και μόνιμους συμβιβασμούς. Μια βία, μια υποκρισία που δεν μπορώ να πω πως δεν τη βλέπω και στην Αθήνα. Στην αρχή νόμιζα πως το είχε γράψει με αφορμή τον Ζακ. Μιλάει για αυτή τη βία που κάνεις ότι δεν υπάρχει. Για να ανταπεξέλθεις και να ξεγελάσεις τον εαυτό σου πως ζεις σε μια όμορφη η κοινωνία. Και αντέχεις έτσι να ζεις μέσα στο ψέμα
Πώς γίνεται αυτό; Μάλλον επιβιωτικό είναι το θέμα. Τι να πρωτοδεχτείς; Ότι βιάζεις παιδιά; Ότι χτυπάς τη γυναίκα σου; Και φτιάχνεις έτσι ένα ψέμα, ότι άλλο φταίει, και έτσι ζεις και την αποδοχή αυτής την υποκρισίας και την συγκάλυψη από αυτούς που ξέρουν και δεν μιλάνε.
Αυτό είναι το χειρότερο; Το να ξέρεις και να μη μιλάς; Δεν ξέρω, αλλά σίγουρα είναι ένας έφορος τόπος για να υπάρξει η βία. Δίνεις χώμα για να φυτρώσει και να ανθίσει το κακό. Του δίνεις χώρο και θρεπτικά συστατικά για να υπάρξει. Δεν είσαι άμοιρος ευθυνών, όταν λες ότι δεν ξέρεις και ότι δεν ήσουν παρών ενώ ήσουν.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη ΕΔΩ