Νέα μετάφραση: “Το αγόρι στο τελευταίο θρανίο” του Χουάν Μαγιόργκα

Του Χουάν Μαγιόργκα

ΒραβείοTelón Chivas 2007 
Βραβείο Max 2008 για τον καλύτερο συγγραφέα.

Έναρξη της καινούργιας σχολικής χρονιάς και ο Χερμάν, καθηγητής Λογοτεχνίας στο λύκειο, διαπιστώνει με την πρώτη έκθεση που γράφει η τάξη του, πως οι μαθητές του έχουν περιορισμένα ενδιαφέροντα και ακόμη πιο περιορισμένο λεξιλόγιο. Όμως, ο Κλάουντιο, ένας φαινομενικά ντροπαλός και ήσυχος 17χρονος έφηβος, με μια έκθεσή του θα κεντρίσει το ενδιαφέρον του Χερμάν, καθώς από το κείμενό του, φαίνεται πως, ο μαθητής αυτός έχει εξαιρετικό ταλέντο στο γράψιμο. Ο Χερμάν, θέλοντας να βοηθήσει τον Κλάουντιο να βελτιώσει την τεχνική γραφής του, του δίνει οδηγίες για τον τρόπο που πρέπει να συνεχίσει την ιστορία του και του επισημαίνει τα λάθη του. Το ζήτημα είναι ότι ο Κλάουντιο χρησιμοποιεί ως κεντρικούς ήρωες της ιστορίας του τα πρόσωπα της οικογένειας ενός συμμαθητή του, του Ράφα, στο σπίτι του οποίου έχει καταφέρει να εισχωρήσει, βοηθώντας τον στα Μαθηματικά. Αυτή η ιδιότυπη σχέση που αναπτύσσει σταδιακά ο Κλάουντιο με τα μέλη της οικογένειας του Ράφα, δεν είναι και τόσο αθώα όσο δείχνει.
Παράλληλα, η σχέση που θα αναπτυχθεί ανάμεσα στον Χερμάν και τον Κλάουντιο θα επηρεάσει και τους δύο καταλυτικά και θα προκαλέσει μια σειρά από ανεξέλεγκτα γεγονότα…

Το αγόρι στο τελευταίο θρανίο μιλάει για γονείς και παιδιά, για δασκάλους και μαθητές, για την απόλαυση να διεισδύεις στη ζωή των άλλων από το τελευταίο θρανίο, εκεί όπου δε μπορεί να σε δει κανείς, εσύ όμως μπορείς να τους βλέπεις όλους.

Το έργο (εκτός από την επιτυχημένη δεκαετή πορεία του σε θεατρικές αίθουσες σε όλο τον κόσμο) μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 2012 σε σενάριο Χουάν Μαγιόργκα και Φρανσουά Οζόν σε σκηνοθεσία του τελευταίου με τίτλο Dans la maison (Μέσα στο σπίτι). Στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον τίτλο «Το αγόρι στο τελευταίο θρανίο». Η ταινία τιμήθηκε με το Χρυσό Κοχύλι για την καλύτερη ταινία και το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής για την καλύτερη ταινία στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν 2012 και το Βραβείο Fipresci της διεθνούς κριτικής στο Φεστιβάλ του Τορόντο 2012.

Η φωτογραφία από τη βραβευμένη ταινία του Φρανσουά Οζόν

Απόσπασμα του έργου

Χουάνα: (…) Πρέπει να μιλήσεις με τον διευθυντή.

Χερμάν- Και πες ότι μιλάω με τον διευθυντή. Το μικρού του δίνουν μια εβδομάδα αποβολή. ‘Η τον διώχνουν από το σχολείο. Ή τον βάζουν φυλακή. ‘Η τον εκτελούν. Και λοιπόν;

Χουάνα- Ή με τους συναδέλφους σου, με τους άλλους καθηγητές της τάξης. Και με τους γονείς, αυτό σίγουρα, πρέπει να μιλήσεις με τους γονείς.

Χερμάν- Για να μην τον αφήνουν να μπαίνει σε αυτό το σπίτι;

Χουάνα- Με τους γονείς του Κλάουντιο, του συγγραφέα. Αυτό το παιδί θέλει ψυχίατρο. Μπορεί να είναι επικίνδυνο. Είναι ικανός να τους κάνει κάτι. Πρέπει να το σταματήσεις πριν γίνει κανένα κακό.

Χερμάν- Είναι ένα παιδί θυμωμένο, αυτό είναι όλο. Ένα παιδί οργισμένο με τον κόσμο. Και δεν είναι παράξενο. Καλύτερα να εκτονώνει έτσι την οργή του παρά να καίει αυτοκίνητα. Εμένα με φοβίζουν πιο πολύ οι άλλοι. Αυτοί μάλιστα, είναι επικίνδυνοι. Αυτοί δεν σέβονται τίποτα: ούτε την ορθογραφία, ούτε τη σύνταξη, ούτε την κοινή λογική. Εκτός από τον Κλάουντιο, αυτές που κάνουν τα λιγότερα λάθη είναι δυο κινεζούλες που ήρθαν στην Ισπανία πριν από έξι μήνες. Την τελευταία φορά που τους πήγα στο θέατρο με έκαναν ρεζίλι σε όλη την παράσταση. Και μη διανοηθείς να τους κριτικάρεις, γιατί θα πέσει πάνω σου μια ταξιαρχία παιδαγωγών.

Χουάνα- Μιλάς γι’ αυτούς σαν να είναι μια ομοιογενής μάζα. Θα έπρεπε να τους πλησιάσεις χωρίς προκαταλήψεις, χωρίς να τους καταδικάζεις εκ των προτέρων.

Χερμάν- Τους παιδαγωγούς;

Χουάνα- Τους μαθητές σου. (Κοιτάζει την άσκηση του Κλάουντιο) Ή έχει κάποιο πρόβλημα και προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή σου. Πώς είναι;

Χερμάν- Κάθεται στο τελευταίο θρανίο. Δεν μιλάει. Δεν συμμετέχει. Δεν δημιουργεί προβλήματα. Στα υπόλοιπα μαθήματα δεν ξεχωρίζει ούτε προς τα πάνω ούτε προς τα κάτω, εκτός από τα μαθηματικά.

Χουάνα- Δηλαδή ρώτησες γι’ αυτόν.

Χερμάν- Νομίζω πως είναι καλός στα μαθηματικά. (…)

Χουάνα- Του ανοίγουν την πόρτα του σπιτιού τους κι αυτός… Είναι ένας αλήτης.

Χερμάν- Είναι παράξενος τύπος. Δηλαδή, ένας τύπος κανονικός.

Χουάνα- Καθόσουν κι εσύ στο τελευταίο θρανίο;

Χερμάν- Είναι η καλύτερη θέση. Δεν σε βλέπει κανείς, εσύ όμως τους βλέπεις όλους.