ΚΡΙΤΙΚΕΣ

της Μάριον Χωρεάνθη στο diastixo.gr

Βρισκόμαστε στην Ισπανία του 1950, σχεδόν μια δεκαετία μετά τον εμφύλιο πόλεμο που ανέβασε στην εξουσία τον δικτάτορα Φράνκο. Στις γυναικείες φυλακές που στεγάζονται σε ένα καθολικό μοναστήρι της επαρχίας, οι κρατούμενες περιμένουν εναγωνίως ένα «θαύμα»: τη χάρη που δίνει κάθε δέκα χρόνια ο επίσκοπος σε μια φυλακισμένη, μεσολαβώντας υπέρ της στην κυβέρνηση. Ένα «θαύμα» το οποίο είναι συγχρόνως και μήλον της έριδος ανάμεσά τους, διότι η καθεμιά θεωρεί τον εαυτό της εύλογο αποδέκτη του και δεν είναι διατεθειμένη να υποχωρήσει. Ορισμένες δεν θα διστάσουν να καταφύγουν και σε πλάγια μέσα, προκειμένου να εξασφαλίσουν προτεραιότητα και προνομιακή μεταχείριση.

Δυο εβδομάδες πριν την επίσκεψη του επισκόπου, η οποία θα καθορίσει και την τελική του απόφαση, μπαίνει στη φυλακή μια ντελικάτη και καλομαθημένη κοπέλα από εύπορη οικογένεια (ο «κορυδαλλός», όπως υπαινικτικά αναφέρεται σ’ αυτήν το εναρκτήριο πολυφωνικό τραγούδι με το οποίο την υποδέχονται οι υπόλοιπες κρατούμενες, συνοδεύοντάς το με μια άμεμπτα συγχρονισμένη «αυτοσχέδια» ορχήστρα από τσίγκινους κουβάδες και βούρτσες), η οποία εμπλέκεται σε υπόθεση ληστείας μετά φόνου, εξαιτίας του έρωτά της για έναν κακοποιό. Η άφιξή της ταράζει για λίγο τα νερά, ώσπου η καθημερινότητα να επιστρέψει στη γνώριμή της καταθλιπτική μονοτονία. Μοναδικό φως μέσα στον μουντό, ασφυκτικό αυτόν μικρόκοσμο όπου ο χρόνος έχει βαλτώσει σε μια μηχανική επανάληψη συμβάντων, διαλόγων και δραστηριοτήτων και η ζωή συντηρείται με λιγότερα και από τα στοιχειωδώς απαραίτητα, είναι ο άσβεστος πόθος της ελευθερίας, η (μάταιη, συχνά) προσμονή της επιστροφής κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα και σε όσο γίνεται φυσιολογικές συνθήκες ύπαρξης και διαβίωσης.

Την αποπνικτική ατμόσφαιρα της ενδοχώρας της Ισπανίας που για χρόνια, παγίδευε ανθρώπους και όνειρα, μετατρέποντας τις ζωντανές υπάρξεις, κυρίως γυναίκες, σε  αποχυμωμένα μνησίκακα σκέλεθρα, έχουμε γνωρίσει μέσα από τα έργα του Λόρκα με κορυφαίο το «Σπίτι της Μπερνάντα Άλμπα». Στις «Φυλακισμένες» γραμμένες το 2007, μεταφερόμαστε στην νοσηρή δεκαετία του -40 μετά την επικράτηση του Φρανκικού καθεστώτος, σε μια γυναικεία φυλακή στην οποία η ατμόσφαιρα της πνιγμονής αυτής είναι τόσο έντονη ώστε να δημιουργεί ρωγμές μέσα από τις οποίες ξεχύνονται έντονα όλα τα συναισθήματα των ηρωίδων και των ηρώων της σπαρακτικής αυτής δραματουργίας. Η μισαλλοδοξία του καθολικισμού, η πολιτική καταπίεση, η απελπιστική υποταγή των γυναικών στην αντρική εξουσία, η εξαπάτηση κι η διασάλευση κάθε έννοιας ηθικής μαζί με το σκληρό κλίμα, τις άθλιες συνθήκες στη φυλακή, την οικονομική κατάρρευση και την αναλγησία της ηγεσίας  εντός κι εκτός φυλακής συνθέτουν μια εικόνα της επί γης κόλασης. Μέσα σ’ αυτό το σκοτεινό περιβάλλον οι φυλακισμένες γυναίκες αποκαλύπτονται σταδιακά προσφέροντας μας μέσα από τις διαφορετικές ιστορίες τους, τις βαθύτερες, τις κρυμμένες όψεις της τραγικής τους μοίρας η οποία πηγάζει από την έξω κόλαση και τις οδηγεί αναπότρεπτα στην μέσα κόλαση.

Κριτική παρουσίαση της παράστασης από τον Παναγιώτη Μήλα στο catisart.gr

«Το χελιδόνι στο κλουβί να τραγουδήσει δεν μπορεί»… Αυτό λέει μια παλιά ελληνική παροιμία.
Φυσικά, όπως σε όλους τους κανόνες έτσι και στις παροιμίες υπάρχουν οι εξαιρέσεις. Αυτό το έζησα πηγαίνοντας για να παρακολουθήσω «Το χελιδόνι» (La golondrina) του Γκιλιέμ Κλούα(Guillem Clua), το οποίο σε μετάφραση της Μαρίας Χατζηεμμανουήλ και σκηνοθεσία της Ελένης Γκασούκα, παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Θέατρο «Μικρό Γκλόρια».
Αν και το θέατρο είναι «μικρό» – όπως και το κλουβί – εν τούτοις σε κάνει να νιώθεις την ίδια άνεση που θα ένιωθες αν ήσουν σε μια μεγάλη και εντυπωσιακή αίθουσα.

Το περιβάλλον είναι μια ζεστή αγκαλιά που σε υποδέχεται με τρόπο ξεχωριστό και σε προδιαθέτει για να απολαύσεις την παράσταση που πιστεύεις πως είναι φτιαγμένη μόνο για σένα.
Το ίδιο πίστεψα κι εγώ όμως μπερδεύτηκα από την ώρα που άρχισε, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά που τέλειωσε το έργο: Είχε αγωνία, μα δεν ήταν θρίλερ. Είχε απρόσμενη εξέλιξη, αν και δεν ήταν περιπέτεια. Είχε και τραγούδια, και χορό, αλλά δεν ήταν μιούζικαλ. Ήταν ανάλαφρο, καμία σχέση όμως με το μπουλβάρ. Πολύ τρυφερό, έντονα ερωτικό, όχι όμως ρομαντική κομεντί. Δεν είχε ούτε διδακτικό τόνο, ούτε ήταν κωμωδία ηθών, αν και το γέλιο έβγαινε αβίαστα σε όλη τη διάρκεια της παράστασης. Αβίαστα όμως έβγαινε και το δάκρυ, αν και δεν ήταν αυτός ο στόχος του συγγραφέα. Είχε στοιχεία σκληρότητας, φάρσα δεν ήταν, ούτε μελόδραμα, ούτε τραγικοκωμωδία.
Τίποτα από τα παραπάνω. «Το χελιδόνι» είναι κάτι άλλο. Μια κατηγορία από μόνο του. «Το χελιδόνι» του Κλούα είναι ένας αητός που έφτασε από την Ισπανία στην Αθήνα και τολμά να μας μιλήσει ανοιχτά για όλα…

Κριτική της Όλγας Σελλά στο artplay.gr για Το χελιδόνι του Γκιλιέμ Κλούα στο Θέατρο Γκλόρια Μικρό.

Για όσους παρακολουθούμε συστηματικά τις παραστάσεις κάθε χρονιάς, η φετινή χρονιά μοιάζει, μέχρι στιγμής, να σκέφτεται αμήχανα την απάντηση στο ερώτημα: «Πες μου μια καλή παράσταση να δω». Εχω δυσκολευτεί πολλές φορές να απαντήσω σ’ αυτό το ερώτημα, που συχνότατα τίθεται, (ίσως γιατί κάθε φορά σκέφτομαι τα ενδιαφέροντα του ερωτώντος), αλλά στην προκειμένη περίπτωση, θα πρότεινα την παράσταση που σήμερα θα παρουσιάσουμε σε πολλές κατηγορίες κοινού, ακριβώς γιατί πρόκειται για ένα εξαιρετικό νέο κείμενο, που έρχεται από την Ισπανία, που ακούει και εντάσσει στην πλοκή του πολλά από τα πολιτικοκοινωνικά ζητήματα που απασχολούν ή διχάζουν τις σύγχρονες κοινωνίες, γιατί έχει τρυφερότητα, χιούμορ και συγκίνηση σε σωστές δόσεις, γιατί έχει δύο θαυμάσιες ερμηνείες.

Της Μαρίας-Ελπινίκης Ζαφειράκη στην Quinta Το θεατρικό έργο «Το κάλεσμα της Λορίν» από την Παλόμα Πεδρέρο σε μετάφραση Μαρίας Χατζηεμμανουήλ και σκηνοθεσία Φένιας Αποστόλου παίζεται στο Θέατρο Αργώ στο Μεταξουργείο. Η παράσταση αφορά το ζήτημα της ταυτότητας φύλου και του…

Κριτική από την Ελένη Ζαρκάδα στο mixgrill.gr Το έτος 2017 στη χώρα μας έχουν γίνει (εν όψει πολιτικών, βεβαίως, λόγων) μεγάλα βήματα σχετικά με την αποδοχή της διαφορετικότητας και την εξάλειψη των ρατσιστικών τάσεων. Παρόλα αυτά, θέματα που προβληματίζουν την…

Κριτική από τη Βάσω Σπυροπούλου στο Duduka theater Το 2014 δύο παιδιά, ο Μάικλ Μορόνες και ο Γκρέισον Μπρους, στις Η.Π.Α., έπεσαν θύματα ενδοσχολικής βίας, χωρίς κανένας να τα προστατέψει. Ο Μάικλ Μορόνες αυτή τη στιγμή ζει με νεκρωμένο το…

Κριτική στο menshouse.gr Θα περίμενε κανείς πως η εποχή μας θα σκότωνε επιτέλους τις εξ ανάγκης ιδεολογίες. Τις επιβαλλόμενες και όχι τις επιλεγμένες. Δυστυχώς, απέτυχε. Κι αντί αυτές οι ιδεολογίες να εξαφανιστούν, άρχισαν να δυναμώνουν και να απλώνονται. Η παράσταση…

Κριτική στο e-stage.gr Σε έναν χώρο με τη δική του ιστορία, ιδιαίτερο, ένα σπίτι - μουσείο, μια ζεστή γωνιά που φιλοδοξεί να γίνει ακόμα πιο γνωστή στο κέντρο της Αθήνας. Η οικία του Άγγελου και της Λητούς Κατακουζηνού υπήρξε φιλολογικό…

Του Παναγιώτη Μήλα 16 Οκτωβρίου: Μάρτυρος Λογγίνου του εκατόνταρχου, Μαρτύρων Δομετίου, Δομνίνου, Λεοντίου και Τερεντίου, γράφει το ημερολόγιο. Καμιά μεγάλη γιορτή. Είναι Δευτέρα και το φως της ημέρας δίνει τη θέση του στα φώτα της πόλης. Η Αθήνα – τουλάχιστον μέχρι τις…