των Μαρκ Ανζελέτ και Κριστίνα Κλεμέντε
2 άντρες και 2 γυναίκες, όλοι μεταξύ 40 και 45
Το έργο έχει διασκευαστεί στην ελληνική πραγματικότητα από τη μεταφράστρια με τη σύμφωνη γνώμη των συγγραφέων.
Περίληψη του έργου
Ο Μάκης και η Ελένη έχουν έναν γιο 5 χρόνων, τον Μάνο. Η Νίκη, αδελφή της Ελένης, έχει παντρευτεί έναν Φινλανδό, τον Ολάβι, και έχουν μια κόρη 4 ετών, την Άννα. Το ζευγάρι των Ελλήνων πηγαίνει στη Λαπωνία, με σκοπό να γιορτάσει τα Χριστούγεννα με τους συγγενείς του και βεβαίως με σκοπό να δει ο γιος τους από κοντά τον “αληθινό” Άι Βασίλη. Το έργο αρχίζει τη στιγμή που ο Μάνος έχει πέσει σε κατάθλιψη γιατί η τετράχρονη ξαδέλφη του τού έχει μόλις αποκαλύψει ότι Αι-Βασίλης δεν υπάρχει και τα δώρα τα φέρνουν οι γονείς. Η Ελένη είναι έξαλλη για την απογοήτευση που έχει υποστεί ο γιος της και για τα ματαιωμένα όνειρα που έκανε όλη η οικογένειά της για τα Χριστούγεννα και προσπαθεί να πείσει τον Ολάβι και τη Νίκη να βρουν έναν τρόπο για να ξαναπιστέψει ο γιος τους στον μύθο που ήρθε να δει με τα μάτια του, ταξιδεύοντας από την άλλη άκρη της Ευρώπης. Με αφορμή τη σύγκρουση ανάμεσα στον αλήθεια που υποστηρίζει το ζευγάρι των Φινλανδών και τη μαγεία των Χριστουγέννων που θέλει πάση θυσία να σώσει για χάρη του παιδιού τους το ζευγάρι των Ελλήνων, οι συγγραφείς ανατέμνουν στερεότυπα και συνήθειες, αποκαλύπτουν μυστικά και κατά συνθήκην ψεύδη των δύο κοινωνιών και αποδεικνύουν τελικά ότι σε πείσμα του ορθολογισμού, μπορεί ο Άι Βασίλης να μην υπάρχει, υπάρχει όμως η βαθιά ανάγκη του ανθρώπου να πιστέψει στην ψευδαίσθηση, στο όνειρο και στη μαγεία των Χριστουγέννων.
Απόσπασμα του έργου
ΟΛΑΒΙ
Όταν λέω πάντως ότι στη χώρα σας το να είσαι ψεύτης είναι μάλλον ηρωισμός παρά πρόβλημα, δεν το βγάζω από το μυαλό μου.
ΕΛΕΝΗ
Διαφωνώ.
ΟΛΑΒΙ
Δεν μπορεί να διαφωνείς. Αφού έτσι είναι. Ο Μάκης, για παράδειγμα.
ΜΆΚΗΣ
Εγώ;
ΟΛΑΒΙ
Όταν έφτασες, ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που είπες;
ΜΆΚΗΣ
…
ΕΛΕΝΗ
Ότι ήταν πανευτυχής που θα γιόρταζε τα Χριστούγεννα μαζί σας.
ΟΛΑΒΙ
Πριν από αυτό είπε κάτι άλλο. Ακριβώς μόλις βγήκε από το αυτοκίνητο.
ΕΛΕΝΗ
Τι είπες;
ΜΆΚΗΣ
Ότι έκανε ψοφόκρυο;
ΟΛΑΒΙ
Πανηγύριζε, σαν να είχε κερδίσει το λαχείο, που του έδωσαν κατά λάθος περισσότερα ρέστα στο αεροδρόμιο.
ΜΆΚΗΣ
Ναι, γιατί μια κόκα κόλα κάνει έξι ευρώ, έξι ευρώ!
ΟΛΑΒΙ
Βλέπεις; Φωνάζει!
ΝΊΚΗ
Η αλήθεια είναι ότι έξι ευρώ για μια κόκα κόλα είναι πάρα πολλά. Να, σ’ αυτό το θέμα ας πούμε είναι καλύτερα στην Ελλάδα, οι τιμές είναι καλύτερες.
ΕΛΕΝΗ
Ο Μάκης είναι ο πιο τίμιος άνθρωπος που ξέρω, κι αν αυτό μας είχε συμβεί σε ένα μαγαζί της γειτονιάς μας θα το είχε πει στον υπάλληλο χωρίς δεύτερη σκέψη.
ΟΛΑΒΙ
Εγώ δεν τον κρίνω.
ΕΛΕΝΗ
Και βέβαια τον κρίνεις!
ΟΛΑΒΙ
Είναι θέμα κουλτούρας. Δεν σημαίνει ότι είναι ούτε καλύτερο ούτε χειρότερο. Εδώ κανείς δεν κρατάει τα παραπάνω ρέστα και κυρίως, αν το έκανε, δεν θα το έλεγε ποτέ σε κανέναν. Θα ντρεπόταν. Το να κάνεις κάτι τέτοιο εδώ, είναι πολύ άσχημο. Δεν πειράζει όμως, απλώς βλέπεις διαφορετικά τα πράγματα… Δεν ξέρω αν το έχουμε στο DNA ή αν είναι θέμα κουλτούρας, αλλά…
ΕΛΕΝΗ
Ψεύτες υπάρχουν παντού.
ΟΛΑΒΙ
Σε κάποια μέρη είναι περισσότεροι από ό,τι σε άλλα!
ΕΛΕΝΗ
Άντε πάλι!
ΝΊΚΗ
Ολάβι!
ΟΛΑΒΙ
Δεν καταλαβαίνω γιατί θυμώνετε. Αυτό που έγινε απόψε, ας πούμε, ανταποκρίνεται σε αυτό το μοντέλο. Μεγαλώσατε τον γιο σας με ένα ψέμα.
ΕΛΕΝΗ
(Ξεσπάει)
Δεν είναι ψέμα!
ΝΊΚΗ
Φτάνει, σε παρακαλώ.
Παύση
ΟΛΑΒΙ
(Στον Μάκη)
Όταν έκανες το σχόλιο/
ΝΊΚΗ
(Απαιτώντας να πάψει)
Ολάβι!
ΟΛΑΒΙ
(Σταματάει προς στιγμήν, αλλά τελικά δεν μπορεί να συγκρατηθεί)
Όταν έκανες το σχόλιο, Μάκη, για τα ρέστα στο αεροδρόμιο, ο γιος σου ήταν μπροστά, έτσι; Είδε πώς καυχιόταν ο πατέρας του επειδή ξεγέλασε κάποιον. Εκείνος, αυτό το ερμήνευσε ως θρίαμβο. Το ψέμα, λοιπόν, θα είναι γι’ αυτόν πάντα κάτι θετικό.
ΜΆΚΗΣ
Συμφωνώ πως αυτή δεν ήταν η καλύτερη στιγμή μου ως πατέρα. Θα σου πω όμως επίσης ότι δεν το βρίσκω τόσο αρνητικό το να μάθει ένα παιδί να λέει ψέματα.
ΕΛΕΝΗ
Μα τι είναι αυτά που λες κι εσύ τώρα;
ΜΆΚΗΣ
Στο σχολείο, όταν τιμωρούν τα παιδιά, τα φέρνουν στο γραφείο του επιστάτη. Κι εγώ, το πρώτο πράγμα που τα ρωτάω είναι τι έκαναν. Τα περισσότερα λένε την αλήθεια, παραδέχονται τι έκαναν-στο κάτω κάτω βρίσκονται εκεί επειδή τα έπιασαν-. Υπάρχουν όμως και κάποια που συνεχίζουν να επιμένουν ότι δεν έκαναν τίποτα. Εγώ, προφανώς, ξέρω ότι είναι ψέματα και αρχίζω την ανάκριση. Ε, λοιπόν, Ολάβι, μπορώ να σε διαβεβαιώσω ότι τα πιο έξυπνα, τα πιο σαϊνια, είναι πάντα αυτά που ξέρουν να λένε ψέματα.
ΟΛΑΒΙ
Δηλαδή το να πεις ψέματα απαιτεί μεγαλύτερη διανοητική ικανότητα από το να πεις αλήθεια;
ΝΊΚΗ
Ναι, λιγάκι. Αυτός που λέει ψέματα, πρέπει αφενός να ξέρει ποια είναι η αλήθεια και αφετέρου να επινοεί μια εναλλακτική πραγματικότητα και να είναι πειστικός όταν την αφηγείται. Απαιτείται σχεδιασμός, επίλυση προβλημάτων… λεπτομερειακή μνήμη… και ικανότητα να μπαίνεις στο μυαλό του συνομιλητή για να προσπαθείς να καταλάβεις τι σκέφτεται ανά πάσα στιγμή.