Συγγραφέας: Γκιλιέμ Κλούα
Μετάφραση σε συνεργασία με τον Δημήτρη Ψαρρά
- XXXII Βραβείο Θεάτρου Ciutat d´Alcoi 2004
- Βραβείο Serra d’ Or των Κριτικών της Βαρκελώνης για το Καλύτερο Θεατρικό Έργο του 2005
Περίληψη του έργου
Ο Aμερικανός φωτογράφος Φρέντερικ Σάλομον επιστρέφει για πρώτη φορά μετά από 25 χρόνια σε μια χώρα κατεστραμμένη απ’ τον πόλεμο. Είναι το ίδιο μέρος όπου είχε τραβήξει την πιο διάσημη φωτογραφία στην ιστορία: ένα μικρό κοριτσάκι τυλιγμένο στις φλόγες, μετά από έκρηξη βόμβας. Στο δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου εκτυλίσσεται η δράση, δεν είναι μόνος του αλλά με μια νεαρή δημοσιογράφο που του παίρνει συνέντευξη για λογαριασμό τής μοναδικής εφημερίδας τής χώρας. Οι ερωτήσεις της, οι οποίες αρχικά αφορούν την τιμητική διάκριση με την οποία ετοιμάζεται να τον βραβεύσει η νέα κυβέρνηση της χώρας μαζί με τους πρέσβεις των 15 ισχυρότερων κρατών του κόσμου, εισέρχονται σιγά-σιγά σε πιο προσωπικά και πιο σκοτεινά μονοπάτια, ξεθάβοντας τελικά ένα μυστικό που θα συγκλονίσει τη ζωή και των δύο. Στο ίδιο δωμάτιο, εκτυλίσσεται ταυτόχρονα μια παράλληλη δράση: ένας εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών, συναντιέται κρυφά με μια ντόπια κοπέλα με την οποία διατηρεί σεξουαλικές επαφές. Τα νήματα των δυο ιστοριών αλληλοσυνδέονται, δημιουργώντας αναπάντεχους δεσμούς μεταξύ τους. Το Δέρμα στις φλόγες δεν είναι ένα έργο με θέμα τον πόλεμο, αλλά με θέμα τις μικρές και μεγάλες ιστορίες που διαπερνούν το σώμα και την ψυχή εκείνων που τον βιώνουν.
To έργο έχει μεταφραστεί στην ελληνική, την αγγλική, την ισπανική και την πολωνική γλώσσα και έχει ανέβει σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ, της. Λ. Αμερικής και της Ευρώπης. Τη σεζόν 2012, ανέβηκε με μεγάλη επιτυχία στο Εθνικό Θέατρο της Μαδρίτης. Τον Μάρτιο του 2022 η βασισμένη στο θεατρικό έργο ομότιτλη ταινία έκανε πρεμιέρα στο φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μάλαγας και απέσπασε διθυραμβικές κριτικές.
Απόσπασμα του έργου
ΣΑΛΟΜΟΝ: Πόσων χρόνων είστε; Εικοσιπέντε; Τριάντα; Περάσατε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής σας με πόλεμο. Κάνω λάθος; Τώρα όμως…
ΧΑΝΝΑ: Ο πόλεμος συνεχίζεται, κύριε Σάλομον. Το ότι δεν ακούτε τις βόμβες δε σημαίνει πως ο πόλεμος τελείωσε.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Τώρα όμως υπάρχει ειρηνευτικό σχέδιο.
ΧΑΝΝΑ: Αν μπορεί κανείς να το πει έτσι.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Γιατί μπορεί να το πει κι αλλιώς;
Η Χάννα δεν απαντάει. Παύση. Ο Σάλομον έχει ήδη βάλει τα ρούχα και τη βαλίτσα στην ντουλάπα.
ΧΑΝΝΑ: Περιμένετε να σας πω ευχαριστώ;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Για τι πράγμα;
ΧΑΝΝΑ: Για την ειρήνη.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Σε μένα;
ΧΑΝΝΑ: Σε σας. Στη χώρα σας. Στα Ηνωμένα Έθνη. Τι διαφορά έχει;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Σαχλαμάρες.
ΧΑΝΝΑ: Γι’ αυτό σας δίνουν το βραβείο, ε;
ΣΑΛΟΜΟΝ: (Πικραμένος) Εγώ δεν έκανα τίποτα.
ΧΑΝΝΑ: Το ξέρω.
Παύση. Κοιτάζονται. Γεννιέται μεταξύ τους καχυποψία. Ο αέρας ανεμίζει ξανά τις κουρτίνες και παίρνει διάφορα χαρτιά που βρίσκονταν στο κομοδίνο…
ΣΑΛΟΜΟΝ: Γαμώτο.
Ο Σάλομον τα μαζεύει γρήγορα γρήγορα. Τα ξαναβάζει στη θέση τους και πάει να κλείσει το παράθυρο. Πριν όμως το κάνει, κοντοστέκεται. Κοιτάζει έξω. Κοιτάζει προς τα κάτω και κάνει ένα βήμα προς τα πίσω, έκπληκτος με το θέαμα. Κοιτάζει την Χάννα, τρομαγμένος, και ξανακοιτάζει προς τον δρόμο.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Υπάρχει μια γυναίκα εκεί κάτω. Είναι…
Η Χάννα πλησιάζει. Κοιτάζει κάτω.
ΧΑΝΝΑ: (ανέκφραστη) Είναι γυμνή.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Είναι νεκρή.
ΧΑΝΝΑ: Θα πήδηξε από κανένα παράθυρο του ξενοδοχείου.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Μα…πόση ώρα βρίσκεται…
ΧΑΝΝΑ: Είναι το ψηλότερο κτήριο της πόλης. Μερικοί έρχονται εδώ μόνο και μόνο για να εξασφαλίσουν έναν εύκολο θάνατο.
Ο Σάλομον με αποφασιστικό βήμα κατευθύνεται προς το τηλέφωνο. Σηκώνει το ακουστικό, τηλεφωνεί.
ΣΑΛΟΜΟΝ: (Στο τηλέφωνο) Ναι, είμαι ο Φρέντερικ Σάλομον. (…) Δεν πήρα για το δωμάτιο! Στον κήπο είναι μια γυναίκα νεκρή. Δεν το πήρε κανείς είδηση;(…) Πού να ξέρω εγώ; Καλέστε ένα ασθενοφόρο, κάντε κάτι τέλος πάντων! (…) Ναι, στην ανατολική πλευρά του κτιρίου. (…) Ελπίζω.
Κλείνει το τηλέφωνο και πηγαίνει ξανά προς το παράθυρο. Η Χάννα στέκεται παράμερα. Η προσοχή της είναι περισσότερο στραμμένη σε αυτόν παρά σε ό,τι συμβαίνει έξω. Ο Σάλομον κοιτάζει ανυπόμονα προς τα κάτω.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Για να δούμε, θα ξεκουνηθούν;… Μα πώς είναι δυνατόν …Για όνομα του Θεού.
Παύση. Ο Σάλομον εξακολουθεί να είναι απορροφημένος με όσα συμβαίνουν έξω. Στο μεταξύ η Χάννα πηγαίνει και στέκεται πίσω του.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Νάτοι, τώρα βγαίνουν.
Η Χάννα βγάζει ένα πιστόλι από την τσάντα της και τον σημαδεύει χωρίς αυτός να το αντιληφθεί.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Είναι νέα κοπέλα. Πάνω κάτω στην ηλικία σας. Δεν είμαι σίγουρος … Την καημένη.
Παύση. Εκείνος συνεχίζει να παρατηρεί. Η Χάννα οπλίζει το πιστόλι. Ο Σάλομον δεν το αντιλαμβάνεται.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Την πάνε μέσα. Μπα, δεν πρόκειται να καλέσουν ασθενοφόρο. Μεγάλη δυσφήμηση για το καλύτερο ξενοδοχείο της πόλης.
ΧΑΝΝΑ: Συμβαίνουν συχνά αυτά. Οι άνθρωποι πεθαίνουν. Κανείς δε ρωτάει γιατί.
Εκείνη τη στιγμή βγαίνει από το μπάνιο η Ίντα. Είναι μια γυναίκα περίπου στην ηλικία τής Χάννα ντυμένη κομψά, χωρίς υπερβολές όμως, με ένα γαλάζιο φόρεμα. Τα μακριά μαλλιά της τής προσδίδουν περισσότερη φινέτσα και κρύβουν τον σβέρκο της. Στέκεται ανάμεσα στη Χάννα και τον Σάλομον και διορθώνει το χτένισμά της ανέμελα. Οι άλλοι δεν αντιλαμβάνονται την παρουσία της.
Η Χάννα εξακολουθεί να σημαδεύει με το όπλο. Το χέρι της τρέμει. Ο Σάλομον τής έχει ακόμα γυρισμένη την πλάτη.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Παραλίγο να μην έρθω, το ξέρετε; Γι’ αυτό. Για τον θάνατο. Για τη μέρα που είναι σήμερα. Σίγουρα το ξέρετε. Είστε ενημερωμένη. Η δουλειά σας είναι. Για όλα. Για το βραβείο. Άλλο είναι να τα βλέπεις στην τηλεόραση, κι άλλο …
Η φωνή του σπάει, σαν να είναι έτοιμος να βάλει τα κλάματα. Δεν το κάνει όμως.
Παύση.
Η Χάννα κατεβάζει το πιστόλι και το ξαναβάζει στη θέση του.
Η Ίντα συμβουλεύεται το ρολόι της και κοιτάζει από το παράθυρο, δίπλα στον Σάλομον, σαν να περιμένει κάποιον.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Κανείς δεν το πήρε είδηση. Μια γυναίκα αυτοκτόνησε και κανείς δεν πήρε είδηση.
ΧΑΝΝΑ: Ο κόσμος φοβάται ακόμα να πλησιάσει στα παράθυρα.
Η Ίντα βγάζει το κεφάλι της απ’ το παράθυρο και κοιτάζει γύρω γύρω.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Δεν θα έπρεπε… Κοιτάξτε, το είδε και κάποιος άλλος. Λίγους ορόφους πιο κάτω. Φοράει ωραίο φόρεμα.
Κάποιος χτυπάει την πόρτα. Η Ίντα πάει να ανοίξει και στο δρόμο διορθώνει ξανά το χτένισμά της…
Ο Σάλομον απομακρύνεται απ’ το παράθυρο και το κλείνει, πιο συγκινημένος απ’ όσο θα ήθελε να είναι…
ΣΑΛΟΜΟΝ: Με συγχωρείτε ένα λεπτό… Θα αρχίσουμε αμέσως τη συνέντευξη. Καθήστε, βολευτείτε. Εγώ…
Πριν τελειώσει καλά καλά τη φράση μπαίνει στο μπάνιο.
Η Ίντα ανοίγει την πόρτα. Μπαίνει ο Μπράουν. Είναι ένας άντρας γύρω στα σαράντα. Τα ρούχα του, οι κινήσεις του, το φιλί στο μάγουλο της Ίντα, όλα αποπνέουν μια μελετημένη πατρικότητα κι έναν σχεδόν αριστοκρατικό καθωσπρεπισμό. Κρατάει ένα μικρό βαλιτσάκι και φοβάται τα γεράματα.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Γεια σου, κούκλα μου.
ΙΝΤΑ: Γεια σας, δόκτορ Μπράουν.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Σε άφησαν εύκολα να μπεις;
ΙΝΤΑ: (Ανήσυχη) Όπως πάντα. Πώς πάει;
ΜΠΡΑΟΥΝ: Εγώ; Καλά, καλά.
ΙΝΤΑ: Η Σάρα.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Α. Είναι ακόμη στην εντατική.
ΙΝΤΑ: Πάει καλύτερα όμως;
ΜΠΡΑΟΥΝ: Τα ίδια.
ΙΝΤΑ: Πότε θα μπορέσω να τη δω;
ΜΠΡΑΟΥΝ: Είναι νωρίς ακόμα, Ίντα.
ΙΝΤΑ: Μα…
ΜΠΡΑΟΥΝ: Πρέπει να είναι σε απομόνωση.
ΙΝΤΑ: Γιατί μου το κάνουν αυτό, δεν καταλαβαίνω.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Είναι το καλύτερο για κείνη.
ΙΝΤΑ: Το καλύτερο για κείνη είναι να βλέπει τη μητέρα της.
Η Χάννα πλησιάζει στο μπάνιο, αφουγκράζεται στην πόρτα.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Παραπονιέσαι;
ΙΝΤΑ: (Υποταγμένη) Όχι.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Παραπονιέσαι. Και χωρίς λόγο μάλιστα.
ΙΝΤΑ: Όχι. Δεν παραπονιέμαι. Σας είμαι ευγνώμων.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Έτσι μπράβο.
ΙΝΤΑ: Εγώ μονάχα θέλω… να της δώσω ένα φιλί. Να είμαι πλάι της.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Η παραμικρή μόλυνση μπορεί να αποβεί μοιραία. Αυτό θες; Να τη σκοτώσεις μ’ ένα φιλί σου;
Η Ιντα δεν απαντά. Ο Μπράουν συνειδητοποιεί πως το σχόλιό του ήταν άστοχο.
Η Χάννα πλησιάζει το σακάκι του Σάλομον, βρίσκει το πορτοφόλι του και το ψαχουλεύει.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Κάνουμε ό, τι μπορούμε.
ΙΝΤΑ: Συγγνώμη.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Δεν πειράζει.
ΙΝΤΑ: Έφερα μαζί μου το αγαπημένο της παραμύθι. Θα μπορούσατε ίσως να το δώσετε σε κάποια νοσοκόμα ή… ξέρω ’γω. Τρελαίνεται να της το διαβάζουν πριν κοιμηθεί.
Η Χάννα βγάζει χρήματα από το πορτοφόλι του Σάλομον, τα μετράει, βλέπει πως είναι πολλά. Τα ξανβάζει στη θέση τους. Βγάζει μια φωτογραφία. Την παρατηρεί με περιέργεια.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Ίντα…
ΙΝΤΑ: Ξέρετε, πρωταγωνιστής είναι ένα γουρουνάκι. Ένα γουρουνάκι που ταξιδεύει με αερόστατο και συναντά άλλα ζώα. Της αρέσει να ακούει πώς κάνουν τα ζώα. Θα πείτε στη νοσοκόμα να τα μιμηθεί; Αν δεν τα μιμηθεί, το παραμύθι δεν έχει πλάκα.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Δε σου υπόσχομαι τίποτα.
ΙΝΤΑ: Μπορεί να τ’ ακούσει, έτσι δεν είναι; Μπορεί να τ’ ακούσει κι ας είναι…έτσι. Το είχα διάβασει σ’ ένα περιοδικό.
ΜΠΡΑΟΥΝ: Μα φυσικά.
Ακούγεται η πόρτα του μπάνιου που ανοίγει. Η Χάννα βάζει γρήγορα τη φωτογραφία και το πορτοφόλι στη θέση τους. Εμφανίζεται ο Σάλομον. Έχει πλύνει το πρόσωπό του και δεν έχει καταλάβει τίποτε από όλα αυτά που έκανε η Χάννα.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Όποτε θέλετε, μπορούμε να αρχίσουμε.
ΙΝΤΑ: Όποτε θέλετε, μπορούμε να…
ΧΑΝΝΑ: Αν δεν αισθάνεστε καλά…
ΜΠΡΑΟΥΝ: Αν δεν αισθάνεσαι καλά…
ΣΑΛΟΜΟΝ: (Γνέφει όχι με το κεφάλι του) Η ζέστη φταίει. Αυτή η καταραμένη ζέστη. Μου καίει το κεφάλι.
Η Ιντα γνέφει αρνητικά με το κεφάλι και κατευθύνεται προς το κρεβάτι. Εκεί, βγάζει με αργές κινήσεις, υποταγμένη, το πάνω μέρος του φορέματος. Φοράει ένα γαλάζιο σουτιέν. Ο Μπράουν αφήνει κάτω το βαλιτσάκι του και την παρατηρεί.
ΣΑΛΟΜΟΝ: (Κάθεται) Ας τελειώνουμε όσο γίνεται πιο γρήγορα. Φέρατε μαγνητόφωνο;
ΧΑΝΝΑ: (Κάθεται, βγάζει ένα μπλοκ και ένα στυλό) Θα κρατήσω σημειώσεις.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Τότε θα με αφήσετε φαντάζομαι να διαβάσω τη συνέντευξη πριν δημοσιευθεί.
ΧΑΝΝΑ: Όπως θέλετε.
Ο Μπράουν πλησιάζει την Ίντα και τη χαϊδεύει απαλά. Αρχίζει να τη φιλάει, πρώτα γλυκά, μετά παθιασμένα.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Σας ακούω λοιπόν.
ΧΑΝΝΑ: Γιατί φοράτε γάντια;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Ορίστε;
ΧΑΝΝΑ: Με τέτοια ζέστη… Μου κάνει εντύπωση.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Η ερώτηση είναι μέρος της συνέντευξης;
ΧΑΝΝΑ: Ναι.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Έχω… έκζεμα. Δεν… μου είναι ευχάριστο να το βλέπουν οι άλλοι.
ΧΑΝΝΑ: Από πότε;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Είναι ανάγκη να μιλήσουμε για τα χέρια μου;
ΧΑΝΝΑ: Τα χέρια σας είναι σημαντικά.
Ο Μπράουν πιάνει το χέρι της Ίντα και το πιέζει πάνω στα γεννητικά του όργανα.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Δε βλέπω τον λόγο.
ΧΑΝΝΑ: Τα χέρια σας τράβηξαν τη διασημότερη φωτογραφία της ιστορίας. Νομίζω πως αυτό τα κάνει πολύ σημαντικά.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Τότε λοιπόν, αν θέλετε, ας μιλήσουμε για τη φωτογραφία.
ΧΑΝΝΑ: Σας ενοχλεί το θέμα;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Αυτό είναι αλήθεια. Δε σκοπεύω να απαντήσω σε προσωπικές ερωτήσεις. Έπρεπε να σας το πω από την αρχή.
Παύση. Η Χάννα παίρνει βαθιά ανάσα. Και οι δύο παίζουν τους ρόλους τους, εκείνης που παίρνει κι εκείνου που δίνει τη συνέντευξη.
ΧΑΝΝΑ: Τι γνώμη έχετε για το Πρώτο Διεθνές Βραβείο Καλλιτεχνικής Αξίας που σας απονέμει η κυβέρνησή μας;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Η απονομή του βραβείου γεμίζει με περηφάνεια όχι μόνο εμένα και τον κλάδο μου, αλλά και τη χώρα που εκπροσωπώ. Η καθιέρωση αυτού του βραβείου, αποτελεί, αναμφισβήτητα, ένα μικρό δείγμα της προσπάθειας που καταβάλλει η κυβέρνησή σας για την αποκατάσταση της δημοκρατικής ομαλότητας. (Παύση, σκέφτεται, σαν να απαγγέλλει έναν λόγο που έχει αποστηθίσει.) Είναι απλώς μια φωτογραφία, αλλά γνωρίζω πολύ καλά τι σημαίνει για την πρόσφατη ιστορία της Χώρας.
ΧΑΝΝΑ: Τι σκέφτεστε να κάνετε με το ένα εκατομμύριο δολλάρια του βραβείου;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Θα προσφέρω ολόκληρο το ποσό για προγράμματα υγείας και ανοικοδόμησης.
Η Χάννα δεν σημειώνει τίποτα. Ο Σάλομον το αντιλαμβάνεται.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Δεν είπατε πως θα κρατούσατε σημειώσεις;
ΧΑΝΝΑ: Θα το κάνω όταν μου πείτε κάτι που δεν ξέρω ήδη.
Η Ίντα και ο Μπράουν γδύνουν ο ένας τον άλλον, σαν παράνομοι εραστές, μένοντας κι οι δυο με τα εσώρουχα.
Η Χάννα αρχίζει σιγά σιγά να κρατάει σημειώσεις.
ΧΑΝΝΑ: Δεν το θεωρείτε υπερβολικό;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Ποιο πράγμα;
ΧΑΝΝΑ: Ένα εκατομμύριο δολλάρια για μια φωτογραφία που τραβήξατε πριν από είκοσι χρόνια.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Δεν είναι μια οποιαδήποτε φωτογραφία. Μόνη σας το είπατε.
ΧΑΝΝΑ: Ακριβώς. Σας έχουν ήδη απονείμει όλα τα βραβεία που υπάρχουν. Πιστεύετε πως χρειάζεστε κι άλλη διαφήμιση;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Αυτό το βραβείο δεν είναι διαφήμιση. Ούτε για μένα ούτε για τη φωτογραφία.
ΧΑΝΝΑ: Φυσικά και δεν είναι, για τη Χώρα όμως, είναι.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Τι θέλετε να πείτε;
ΧΑΝΝΑ: Το ποσοστό παιδικής θνησιμότητας στη χώρα μας φτάνει στο 50%. Επιπλέον, το ένα τρίτο του πληθυσμού έχει προσβληθεί από τον ιό του AIDS, τα σχολεία είναι κατεστραμμένα, λειτουργούν μόνο τα εργοστάσια όπλων…και η κυβέρνησή μας καθιερώνει ένα Διεθνές Βραβείο Καλλιτεχνικής Αξίας. Και το δίνει σ’εσάς. Δεν νομίζετε πως πρόκειται για μια μεγάλη διαφημιστική εκστρατεία;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Δεν πρόκειται να κάνω πολιτικές δηλώσεις.
ΧΑΝΝΑ: Ποιος μίλησε για πολιτικές δηλώσεις. Το μόνο που ζητάω είναι ειλικρινείς δηλώσεις.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Τι θέλετε; Να κλείσουν και τη δική σας εφημερίδα;
ΧΑΝΝΑ: Το κοριτσάκι.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Ποιο κοριτσάκι;
ΧΑΝΝΑ: Το κοριτσάκι της φωτογραφίας. Σε ποια παράταξη ανήκε;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Αυτό δεν έχει σημασία.
ΧΑΝΝΑ: Ανήκε στην παράταξη των χαμένων. Σε μια παράταξη, που, είκοσι χρόνια μετά, βρίσκεται στην κυβέρνηση.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Δεν προσέξατε τη φωτογραφία.
ΧΑΝΝΑ: Σας διαβεβαιώ πως την πρόσεξα. Περισσότερο απ’όσο θα ήθελα.
ΣΑΛΟΜΟΝ: Τότε δεν καταλάβατε τίποτα.
ΧΑΝΝΑ: Τι ακριβώς θα ’πρεπε να καταλάβω;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Πως η φωτογραφία δε σχετίζεται με καμιά παράταξη. Είναι μόνο αυτό που δείχνει: ένα κοριτσάκι έξι-επτά χρόνων που τινάζεται στον αέρα από μια βόμβα που σκάει ακριβώς πίσω του.
ΧΑΝΝΑ: Μόνο αυτό…
ΣΑΛΟΜΟΝ: Δεν έχει σημασία ποιος έριξε τη βόμβα ή ποιο ήταν το κοριτσάκι. Πρέπει να δούμε την ουσία της φωτογραφίας: ένα αθώο θύμα του τρόμου. Γι’αυτό έγινε σύμβολο.
ΧΑΝΝΑ: Και τι συμβολίζει;
ΣΑΛΟΜΟΝ: Το ξέρετε πολύ καλά. Συμβολίζει την ειρήνη.
ΧΑΝΝΑ: Φυσικά, αυτό νομίζει ο κόσμος. Πως ένα πλασματάκι με τα μαλλιά και την πλάτη να καίγονται, στο χείλος του θανάτου, συμβολίζει την ειρήνη…