του Χουάν Μαγιόργκα
Μπορεί να παιχτεί από 4 ηθοποιούς (όπως ανέβηκε από τον θίασο Animalario αρχικά στη Μαδρίτη) έως… όσους αντέχει η παραγωγή.
Το έργο τιμήθηκε με το Βραβείο ΜΑΧ 2004 για την καλύτερη παράσταση (από τον θίασο Ανιμαλάριο που αποτελείται μόνο από άντρες, έξι στην προκειμένη περίπτωση) οι οποίοι ερμήνευσαν και τους γυναικείους ρόλους). Παρουσιάστηκε μέχρι σήμερα πολλές φορές στην Ισπανία με μεγάλη επιτυχία. Δείγμα της παράστασης (πρόκειται για το απόσπασμα που δημοσιεύεται και εδώ, με τίτλο Δικαιοσύνη) μπορείτε να δείτε εδώ:
http://www.youtube.com/watch?v=2a5IS-AmyzA
Περίληψη
Σπονδυλωτό έργο. Η δράση σε όλες τις σκηνές εκτυλίσσεται κατά τη διάρκεια της γαμήλιας δεξίωσης που έδωσε ο José María Aznar (πρωθυπουργός της Ισπανίας κατά την περίοδο 1996-2004) για τον γάμο της κόρης του Ana με τον Αlejandro Αgag. Οι πρωταγωνιστές δεν είναι ο Αλεχάνδρο και η Άνα, που δεν υπάρχουν καν ως πρόσωπα του έργου, αλλά κάποιοι προσκεκλημένοι στον γάμο, από ποιητές μέχρι πολιτευτές και έμποροι όπλων, καθώς επίσης και άτομα που εργάζονται στην υπηρεσία του Αθνάρ (ο σωφέρ του, οι μαγείρισσες και τραπεζοκόμοι που δουλεύουν στην κουζίνα του) ή άλλοι που έχουν προσληφθεί για τις ανάγκες της δεξίωσης (μυστικοί αστυνομικοί).
Το έργο δεν είναι απλώς μια παρωδία της γαμήλιας δεξίωσης, αλλά αποτελεί προπάντων ένα πικρό χιουμοριστικό σχόλιο για τη σκέψη, τους μηχανισμούς και τις σχέσεις εξουσίας σε έναν κόσμο που ρέπει προς τη δεξιά πολιτική, τον συντηρητισμό, τον ακραίο φιλελευθερισμό και τον ιμπεριαλισμό.
Απόσπασμα του έργου
Δικαιοσύνη
(Δεξίωση γάμου της κόρης του Προέδρου, στην κουζίνα. Η Μαρί και η Πέτρα διεκπεραιώνουν μια μονότονη δουλειά: η Μαρί δίνει ένα βρώμικο πιάτο στην Πέτρα, η οποία, με τη βοήθεια μιας κουτάλας, αδειάζει τα υπολείμματα του φαγητού σε μια σακούλα σκουπιδιών. Η κίνηση επαναλαμβάνεται ένα εκατομμύριο φορές. Η Μαρί και η Πέτρα διακόπτουν τη δουλειά μόνο κάθε φορά που γεμίζει η σακούλα. Τότε η Μαρί την κλείνει, ανοίγει άλλη σακούλα μπροστά στην Πέτρα και ξαναρχίζει. Τα πιάτα –άδεια, μισογεμάτα ή γεμάτα- έρχονται με την προβλεπόμενη σειρά του μενού, για παράδειγμα:
Χαμόν και χοιρινό φιλέτο πρώτης ποιότητας, καναπεδάκια με φουά γκρα και πόρτο, σουβλάκια από φιλέτο πάπιας και ανανά, ωμά λαχανικά, ντοματάκια γεμιστά, ταρτάκια με σαλάτα καραβίδας, ρολάκια σολομού, κρέπες με χαβιάρι, κρέπες νεροκάρδαμου με τυρί, σπρινγκ ρολς, λουκανικοπιτάκια, μπουκίτσες ισπανικής τορτίγιας, μπουτάκια ορτυκιού με σάλτσα σόγιας, ταρτάκια με ομελέτα μανιταριών, σουβλάκι σουπιάς, ταρτάκια με μπακαλιάρο, σαλάτα με λαβράκι και καραβίδες, γεμιστή πέρδικα με άρωμα φραμπουάζ, διάφορα γλυκάκια και τέλος, μιλφέιγ από καραμελωμένα αμύγδαλα με κρέμα μασκαρπόνε).
Πέτρα- Μια μέρα ένα αρνάκι πάει στον Θεό κι αρχίζει να παραπονιέται για την τύχη του: «Κύριε, όλα τα πλάσματα της Δημιουργίας θέλουν να με φάνε. Το θεωρείς δίκαιο;» Ο Θεός του απαντά: «Αν το θεωρώ δίκαιο; Τι να σου πω, αρνάκι μου; Αφού κι εγώ ακόμα, μόλις σε δω, μου τρέχουνε τα σάλια». Είναι ένα ινδικό λαϊκό παραμύθι. Αλλά υπάρχει κι ένα κινέζικο. Κι ένα εβραϊκό. Κι ένα αραβικό. Είναι ένα λαϊκό παραμύθι που υπάρχει παντού· σε όλα τα μέρη του κόσμου διηγούνται την ιστορία του Θεού με το αρνάκι. Και ξέρεις γιατί; Γιατί παντού οι άνθρωποι είναι ίδιοι. Λες εσύ: «Τι αδικία να πετάνε το φαγητό, με τόση πείνα που υπάρχει στον κόσμο, τι αδικία όλο αυτό το ζαμπόν να πηγαίνει στα σκουπίδια ενώ πεινάνε τόσα παιδιά, τι αδικία». Ο κόσμος πεθαίνει της πείνας κι εμείς οι δυο εδώ, να πετάμε στα σκουπίδια πιάτα μισογεμάτα, μερίδες ολόκληρες που δεν τις έχουν καν δοκιμάσει, κοίτα αυτά τα αστακουδάκια, κοίτα αυτές τις καραβίδες! Εσένα σου φαίνεται άδικη αυτή η σπατάλη. Και βέβαια είναι άδικη. Ο κόσμος είναι άδικος. Η ζωή είναι άδικη. Αλλά έτσι είναι η ζωή. Η διαφορά ανάμεσα σ’ εσένα και σ’ εμένα, η διαφορά ανάμεσα στους αριστερούς και τους δεξιούς είναι πως εμείς, οι δεξιοί, αντί να παραπονιόμαστε, λέμε: «Έτσι είναι η ζωή». Σου φαίνεται παράξενο που είμαι δεξιά. Πού και πού μου το πετάς κιόλας: «Τι χαζομάρα, να ’σαι φτωχή και να’ σαι με τη δεξιά». Με περνάς για χαζή, επειδή είμαι φτωχή και δεξιά, αλλά εγώ δεν είμαι καθόλου χαζή. Εσύ μάλιστα, εσύ είσαι χαζή. Όλοι οι αριστεροί είστε χαζοί. Δεν ξέρετε τι είναι η ζωή. Ή μάλλον ξέρετε, αλλά κάνετε το κορόιδο. Εγώ είμαι δεξιά, γιατί ξέρω πώς είναι η ζωή και δεν κάνω το κορόιδο. Εγώ ξέρω πώς είναι οι άνθρωποι. Ο ένας τρώει τον άλλον. Οι άνθρωποι είναι επικίνδυνοι. Οι άνθρωποι είναι κακοί. Κι εδώ και παντού. Γι’ αυτό, την ιστορία με το αρνάκι, την καταλαβαίνουν σε όλο τον κόσμο, ακόμα και τα μωρά την καταλαβαίνουν. Είναι ένα παραμύθι της δεξιάς και το καταλαβαίνουν παντού. Γιατί, κατά βάθος, όλος ο κόσμος είναι δεξιός, παρόλο που κάποιοι δε θέλουν να το παραδεχτούν, τους βολεύει να γκρινιάζουν για την αδικία που υπάρχει στον κόσμο. Στην πραγματικότητα όμως, όλοι είμαστε δεξιοί, κι εσύ ακόμα. Ξέρεις τι θα πει: είμαι δεξιός; Θα πει: ξέρω ότι οι άνθρωποι είναι κακοί και ότι ο κόσμος χωρίζεται στα δύο: στους φίλους σου και στους εχθρούς σου. Για πες μου λοιπόν: Ποιοι είναι οι φίλοι σου; Αν γινόταν ένας πόλεμος, εσύ ποιος θα ‘θελες να νικήσει, αυτοί που είναι εκεί μέσα και πετάνε τα φαγητά, ή οι πεινασμένοι του κόσμου, που θέλουν να σου αρπάξουν κι αυτό το λίγο που έχεις; Εγώ πάντως ξέρω: οι φίλοι μου είναι αυτοί εκεί μέσα, που πετάνε τα φαγητά. Ο κόσμος είναι σε πόλεμο και πρέπει να ξέρεις να ξεχωρίζεις: τους φίλους και τους εχθρούς. Αυτό θα πει να είσαι δεξιός, κι εγώ είμαι δεξιά. Και κατά βάθος κι εσύ είσαι, αλλά της κυρίας βλέπεις της αρέσει να πέφτει σε κατάθλιψη, να αγανακτεί για το πού πάει ο κόσμος, προ πάντων σε μέρες σαν τη σημερινή˙ σήμερα η κυρία είναι πολύ εκνευρισμένη. «Με το φαγητό που πετάξαμε σήμερα μόνο, θα χόρταινε ολόκληρο χωριό. Κοίτα τι ωραίο φιλέτο, κοίτα αυτά τα μπουτάκια ορτυκιού». «Είναι έγκλημα», λες. Δεν είναι έγκλημα, ηλίθια. Το να πετάς το φαγητό δεν είναι έγκλημα, είναι επίδειξη δύναμης. Πετάνε το φαΐ γιατί αυτοί κάνουν κουμάντο∙ όταν σταματήσουν να το πετάνε, τότε να αρχίσεις να τα κάνεις πάνω σου. Κι εσύ και όλοι οι αριστεροί. Γιατί τη μέρα που αυτοί θα σταματήσουν να πετάνε το φαγητό, ο κόσμος μας θα πάει κατά διαόλου, μαζί με όλους εμάς, αλλά και με όλους εσάς, της αριστεράς. Εσύ ποιος προτιμάς να είσαι, ο Θεός ή το αρνάκι; Το παραμύθι με το αρνάκι το καταλαβαίνουν παντού, και παντού γελάνε με το αρνάκι, που το καημένο πάει να ζητήσει απ’ το Θεό μια σταλιά δικαιοσύνη και ο Θεός το γράφει στα παλιά του τα παπούτσια. Ο Θεός είναι δεξιός. Ο κόσμος είναι δεξιός. Η ζωή είναι δεξιά. Εγώ είμαι δεξιά. Εσύ είσαι αριστερή, και τι κέρδισες;. Να είσαι όλο το βράδυ και να κοιτάς αυτά τα γλυκά, να κοιτάς αυτή την τούρτα, που την πετάμε ολόκληρη στα σκουπίδια, με τόση πείνα που υπάρχει; Να είσαι όλη τη μέρα φαρμακωμένη, αυτό κέρδισες που είσαι αριστερή; Άμα γινόσουν δεξιά θα γλίτωνες πολλές στενοχώριες. Όλοι οι αριστεροί είστε βλάκες. Και δυστυχισμένοι. Αυτό είστε εσείς οι αριστεροί, δυστυχισμένοι βλάκες. Εγώ τουλάχιστον γελάω και καμιά φορά. Και πότε πότε, τρώω και καμιά γαρίδα!
(Παίρνει μια γαρίδα, την καθαρίζει, την τρώει και συνεχίζει να αδειάζει τα πιάτα με την κουτάλα).