skip to Main Content

του Χουάν Μαγιόργκα

Ο αρχαιοελληνικός μύθος διασκευασμένος από τον μεγάλο σύγχρονο Ισπανό δραματουργό, που βασίστηκε, όπως λέει ο ίδιος, στον Ευριπίδη, τον Σενέκα και τον Ρακίνα. Το έργο άνοιξε το Φεστιβάλ αρχαίου θεάτρου της Μέριδα (την ισπανική ‘Επίδαυρο’) του 2007 και λόγω της μεγάλης επιτυχίας και των διθυραμβικών κριτικών που απέσπασε, συνεχίστηκε στη Μαδρίτη από τον Οκτώβριο του 2007 και σε περιοδεία σε όλη την Ισπανία για δύο χρόνια.

Απόσπασμα του έργου

ΦΑΙΔΡΑ: Είναι η μόνη μου διέξοδος: ο θάνατος. Έχεις δίκιο, Οινώνη: το πάθος μου είναι άνομο. Με κάνει να ντρέπομαι∙ και απ’ το να παραδοθώ σ’ αυτό, καλύτερα να πεθάνω. Όταν ο Θησέας τον έφερε πίσω, είδα τον Ιππόλυτο τόσο όμορφο.Κατάλαβα πως η ομορφιά του θα μ’ έσερνε στα χειρότερα μαρτύρια. Το σώμα μου σταμάτησε να με υπακούει. Σκέφτηκα πως ο χρόνος θα με γιάτρευε. Όταν είδα πως αυτό δε γίνεται, προσπάθησα να βρω τη χαμένη λογική μου, θέλησα να μισήσω τον Ιππόλυτο. Αλλά το πνεύμα δεν κατάφερε να επιβληθεί σ’ εκείνο που το σώμα ποθούσε. Αφού λοιπόν ούτε ο χρόνος ούτε η λογική με βοήθησαν, αποφάσισα να αποφεύγω τον Ιππόλυτο. Ανώφελο κι αυτό. Μόλις ακούσω τ’ όνομά του, τρέμω. (Μπροστά στον καθρέφτη.) Ρωτάς αν αναγνωρίζω τον εαυτό μου; Όχι καλή μου φίλη, δεν ξέρω ποια είμαι. Πού είναι η Φαίδρα; με ρωτάς. Πολύ θα’ θελα κι εγώ να το μάθω. Αυτοί που λένε πως η Φαίδρα έχασε το μυαλό της, έχουν δίκιο, δεν ορίζω εγώ τα λογικά μου. Κι εσύ μου λες να διαφεντέψω αυτό το σπίτι, ενώ δε μπορώ να κυβερνήσω τον εαυτό μου; Η καρδιά μου τρομάζει μ’ αυτό που ποθεί, αλλά μονάχα ο θάνατος μπορεί να πνίξει αυτόν τον πόθο.
ΟΙΝΩΝΗ: Έτσι αποφάσισες; Να πεθάνεις; Δεν είναι ανάγκη να πεθάνεις, Φαίδρα, φτάνει μονάχα να σκοτώσεις μέσα σου αυτό το μοιραίο πάθος.
ΦΑΙΔΡΑ: Αυτό το πάθος με σπρώχνει κατευθείαν στον θάνατο. Μόνο o θάνατος θα με λυτρώσει από αυτό το σώμα που μισώ, μονάχα εκείνος θα με βγάλει από την παγίδα που έχω πιαστεί. Παγιδεύτηκα, Οινώνη. Όπου και να κοιτάξω, βλέπω μπροστά μου τον Ιππόλυτο.
ΟΙΝΩΝΗ: Πώς μπορείς να τον αγαπάς. Ο Ιππόλυτος είναι μελαγχολικός.
 ΦΑΙΔΡΑ: Αγαπώ τη μελαγχολία του.
ΟΙΝΩΝΗ: Είναι σκληρός, δίχως αισθήματα. Η καρδιά του είναι από πάγο.
 ΦΑΙΔΡΑ: Είναι ψυχρός, ατίθασος. Αλλά ο έρωτας θα τον άλλαζε.
ΟΙΝΩΝΗ: Τι λες, Φαίδρα;
 ΦΑΙΔΡΑ: Μερικές φορές λέω στον εαυτό μου πως θα μπορούσε κι εκείνος να μ’αγαπήσει. Πως μιαν αδάμαστη περηφάνια μπορεί να τη νικήσει μόνο μια απέραντη αγάπη. Πως εγώ θα μπορούσα να βρω τον δρόμο για την καρδιά του.
 ΟΙΝΩΝΗ: Μην κοροϊδεύεις τον εαυτό σου, Φαίδρα. Γιατί να σου παραδοθεί ο Ιππόλυτος; Είσαι γυναίκα, και τις γυναίκες τις μισεί.
ΦΑΙΔΡΑ: Αυτή είναι η μόνη μου παρηγοριά: δε φοβάμαι καμιά αντίζηλο. Ο Ιππόλυτος καυχιέται πως δεν γονάτισε ποτέ μπροστά σε γυναίκα. Το ξέρω όμως, εγώ θα  κατάφερνα ό,τι δεν κατάφερε καμιά άλλη.
ΟΙΝΩΝΗ: Ο Ιππόλυτος τις μισεί όλες, και πιο πολύ απ’όλες εσένα. Για εκείνον είσαι η γυναίκα που άρπαξε από τη μάνα του το κρεβάτι του Θησέα.
ΦΑΙΔΡΑ: Τα ξέρω όλα αυτά, αλλά σε τι μου χρησιμεύουν;
ΟΙΝΩΝΗ: Βρες έναν άλλον, όποιον θες, όχι τον Ιππόλυτο. Θα σου φέρω εγώ έναν άντρα για να ξεχάσεις τον Ιππόλυτο. Θα σου φέρω τους ομορφότερους άντρες και θα ξεχάσεις τον Ιππόλυτο.
ΦΑΙΔΡΑ: Μόνο τον Ιππόλυτο μπορώ να σκέφτομαι.
 ΟΙΝΩΝΗ: Και τον Θησέα; Δεν τον σκέφτεσαι;
Σιωπή.
ΦΑΙΔΡΑ: Τα χείλη μου ζητούν από τον ουρανό τον γυρισμό του. Μα η καρδιά μου άλλο λαχταράει. Το σκέφτομαι και ντρέπομαι: όλα θα άλλαζαν αν πέθαινε ο Θησέας. Σκέφτομαι πως, αν ο Θησέας έφευγε για πάντα, θα μπορούσα ν’αγαπάω τον γιο του χωρίς ενοχές. Η αγάπη μου για τον Ιππόλυτο θα ήταν όμορφη.
ΟΙΝΩΝΗ: Σεβάσου τον Θησέα, Φαίδρα. Αν δεν μπορείς να τον σέβεσαι, τότε να τον φοβάσαι. Ο Θησέας θα γυρίσει, θα μάθει, και θα είναι αμείλικτος. Ξέχασες τι έκανε στην Αντιόπη, στην Ασπασία, στην Αρικία; Δεν υπάρχουν όρια για τον Θησέα, όταν τον τυφλώσει ο θυμός.
ΦΑΙΔΡΑ: Τον φοβάμαι τον Θησέα, Οινώνη. Αλλά φοβάμαι πιο πολύ μη χάσω τον Ιππόλυτο. Καταλαβαίνεις τώρα; Καταλαβαίνεις γιατί κλείνω τα μάτια, γιατί ο κόσμος με πληγώνει; Καταλαβαίνεις γιατί δεν αντέχω το φως, γιατί μισώ το σώμα μου, γιατί διάλεξα τον θάνατο;
 
 Σιωπή.
 
 ΟΙΝΩΝΗ: Θλιβερή μοίρα μού έλαχε, να θάψω εγώ τη μικρή μου Φαίδρα. Αυτή είναι η τελευταία χάρη που ζητάς απ’ την Οινώνη; Όχι, Φαίδρα, δε θα σε νεκροστολίσουν τα δικά μου χέρια.  Θα’ρθω κι εγώ μαζί σου, εσύ με αναγκάζεις. Χίλιους θανάτους άλλους θα ’θελα να δω, όχι όμως τον δικό σου, Φαίδρα. Θα είσαι τόσο άκαρδη με τη γριά Οινώνη; Τα χέρια μου σε πρωτόπιασαν όταν γεννήθηκες. Όταν σε πήρε ο Θησέας από το σπίτι του πατέρα σου, τα άφησα όλα για να σ’ακολουθήσω, την πατρίδα μου, τα παιδιά μου. Αυτό το βραβείο μου φυλάς για την αφοσίωσή μου; Όχι, Φαίδρα, δε θα σ’αφήσω να πεθάνεις, γιατί αν πεθάνεις εσύ, πρέπει να’ρθω κι εγώ μαζί σου.
 ΦΑΙΔΡΑ: Όταν ένας άνθρωπος αποφασίσει να πεθάνει, κανένας δεν μπορεί να τον εμποδίσει. Ο δυστυχισμένος δεν τον φοβάται τον θάνατο. Εμένα μόνο αυτός μπορεί να με λυτρώσει από το πάθος που με τρομάζει. Άφησε τον θάνατο να μ’ελευθερώσει  από την αγωνία και τις τύψεις. Πρέπει να σεβαστείς την απόφασή μου, Οινώνη, γιατί έτσι μόνο θα σώσω την τιμή τη δική μου και του γιου μου. Άφησε τη ζωή μου να σβήσει, άφησε τον θάνατο που είναι ο γιατρός μου να με σκεπάσει, μην προσπαθείς να με κρατήσεις σ’αυτόν τον κόσμο, ο κόσμος πια για μένα είναι μόνο πόνος.
Επιστρέφει στην εμβρυακή στάση. Σιωπή.

 

Back To Top